Meta ได้ร่วมมือกับทีมนักวิจัยระดับนานาชาติและประกาศความก้าวหน้าครั้งสำคัญในการทำความเข้าใจสติปัญญาของมนุษย์ผ่าน AI โดยมีสองโครงการหลักที่สามารถถอดรหัสสัญญาณสมองเพื่อสร้างประโยคขึ้นใหม่ และทำแผนที่กระบวนการทางประสาทที่เปลี่ยนความคิดให้กลายเป็นคำพูดหรือข้อความที่เขียนขึ้น

งานวิจัยแรก: AI ถอดรหัสสัญญาณสมองเพื่อสร้างประโยค

โครงการแรกดำเนินการโดยห้องปฏิบัติการ Fundamental Artificial Intelligence Research (FAIR) ของ Meta ในปารีส ร่วมกับศูนย์ Basque Center on Cognition, Brain and Language ในสเปน งานวิจัยนี้มุ่งเน้นไปที่การใช้เทคนิคการตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสมอง (MEG) และคลื่นไฟฟ้าสมอง (EEG) เพื่อบันทึกกิจกรรมสมองของอาสาสมัครขณะพิมพ์ประโยค

ระบบ AI นี้ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก:

1. ตัวเข้ารหัสภาพ (image encoder): สร้างตัวแทนของภาพที่ไม่ขึ้นอยู่กับสมอง
2. ตัวเข้ารหัสสมอง (brain encoder): จัดแนวสัญญาณ MEG ให้ตรงกับตัวแทนภาพ
3. ตัวถอดรหัสภาพ (image decoder): สร้างภาพที่เป็นไปได้ตามข้อมูลจากสมอง

โมเดล AI สามารถถอดรหัสตัวอักษรที่อาสาสมัครพิมพ์ได้แม่นยำถึง 80% ซึ่งสูงกว่าระบบ EEG แบบเดิมถึงสองเท่า ความก้าวหน้านี้อาจนำไปสู่การพัฒนาอินเทอร์เฟซสมอง-คอมพิวเตอร์ (BCI) แบบไม่รุกล้ำ ที่ช่วยให้ผู้ที่สูญเสียความสามารถในการพูดสามารถสื่อสารได้อีกครั้ง

งานวิจัยที่สอง: การทำแผนที่ความคิดสู่ภาษา

โครงการที่สองศึกษากระบวนการทางสมองที่เปลี่ยนความคิดให้กลายเป็นภาษา โดยใช้ AI วิเคราะห์สัญญาณ MEG ขณะอาสาสมัครพิมพ์ประโยค นักวิจัยสามารถระบุช่วงเวลาที่สมองแปลงความคิดเป็นคำ พยางค์ และตัวอักษรได้อย่างแม่นยำ

ผลลัพธ์แสดงให้เห็นว่าสมองสร้างลำดับของตัวแทนข้อมูลโดยเริ่มจากระดับนามธรรมที่สุด (เช่น ความหมายของประโยค) และค่อยๆ เปลี่ยนไปเป็นการกระทำที่เฉพาะเจาะจง เช่น การกดแป้นพิมพ์ นอกจากนี้ยังพบว่าสมองใช้ "รหัสประสาทแบบไดนามิก" (dynamic neural code) เพื่อรักษาข้อมูลได้นานขึ้น

ความท้าทายและทิศทางในอนาคต

แม้ว่าเทคโนโลยีนี้จะมีศักยภาพสูง แต่ยังคงมีอุปสรรคที่ต้องแก้ไขก่อนนำไปใช้จริง เช่น

• ประสิทธิภาพในการถอดรหัสยังไม่สมบูรณ์แบบ
• เครื่องสแกน MEG มีขนาดใหญ่ ราคาแพง และต้องใช้งานในห้องที่ป้องกันสนามแม่เหล็ก

Meta วางแผนพัฒนาระบบที่แม่นยำและใช้งานได้จริงมากขึ้น รวมถึงสำรวจเทคนิคการอ่านสัญญาณสมองที่เป็นมิตรกับผู้ใช้ทั่วไป ซึ่งอาจนำไปประยุกต์ใช้ในด้านสุขภาพ การศึกษา และปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับคอมพิวเตอร์

การพัฒนา AI ที่สามารถถอดรหัสสัญญาณสมองเพื่อสร้างประโยคและทำแผนที่กระบวนการคิดเป็นภาษาถือเป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญ แม้จะยังมีอุปสรรค แต่ศักยภาพของเทคโนโลยีนี้สามารถเปลี่ยนแปลงการสื่อสารและปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับคอมพิวเตอร์ในอนาคตได้อย่างมหาศาล

ติดตามเรื่องราว IT ต่างๆได้ที่ Avery IT Tech เพราะเรื่อง IT อยู่รอบตัวคุณ...

#AveryITTech #IT #Meta #AI #ถอดรหัสสมอง #เทคโนโลยี #สมอง #เชื่อมต่อสมองกับคอมพิวเตอร์ #นวัตกรรม #อนาคต 

ขอบคุณแหล่งที่มา : https://www.techspot.com/news/106721-meta-researchers-unveil-ai-models-convert-brain-activity.html